مدرسهسازی مانند ساخت مسجد «باقیات‌الصالحات» است و خیرین مدرسه‌ساز با خود عهد بسته‌اند تا با ایثار مال خود در پیشرفت کودکان و نوجوانان ایرانی سهم بسزایی داشته‌باشند. اکنون تعهدات خیرین بیش از دولت است و در مواقعی- به گفته خیرین- حتی دولت تعهدات خود را انجام نداده‌است.
همایش خیرین مدرسه‌ساز مقیم کشورهای حوزه خلیج‌فارس اخیرا با حضور خیرین و مسئولان آموزش و پرورش در مجتمع بین‌المللی توحید پسران در دوبی برگزار شد. آنچه می‌خوانید گپ و گفتی با چند خیر ایرانی مدرسه‌ساز مقیم دوبی است.
تأمین مدرسه در بوشهر، فارس و هرمزگان
از صحبت‌های خیرین مدرسهسازی که در این همایش حضور دارند چنین استنباط می‌شود که مناطق جنوبی کشور (بوشهر، فارس و هرمزگان) با توجه به حضور و مشارکت فعال خیرین، وضعیت مطلوبی به لحاظ برخورداری از فضاهای آموزشی داشته‌باشند.عبدالقادر فقیهی، رئیس جامعه خیرین مدرسه‌ساز حوزه خلیج‌فارس در این باره می‌گوید: خیرین جنوب کشور- ساکن در کشورهای حوزه خلیج‌فارس- با ساخت و تجهیز مدارس در شهرها و روستاهای خود موفق شده‌اند تا کمبود مدرسه و امکانات آموزشی در این مناطق را رفع کنند.
این خیر 71 ساله که از نیم قرن پیش ساکن دوبی است، از اشباع مدرسه در مناطق جنوبی کشور خبر می‌دهد: اکنون در جنوب کشور نیازی به ساخت مدرسه نیست، حتی برخی از مدارس خیر‌ساز از تراکم مناسب دانش‌آموزان برخوردار نیستند.
با توجه به این نکته است که فقیهی پیشنهاد می‌کند کمک‌های خیرین این مناطق به ساخت کتابخانه دانش‌آموزی، ایجاد مراکز پژوهشی، خرید تجهیزات آموزشی، سمعی و بصری و ساخت خانه‌های سازمانی برای معلمان سوق داده‌شود.
البته این پیشنهاد رئیس مجمع خیرین مدرسه‌ساز حوزه خلیج‌فارس با استقبال خیرین روبه‌رو می‌شود.
مشارکت خیرین در اداره مدارس
فقیهی نیز مانند بسیاری از خیرین مدرسه‌ساز بر این باور است که حضور خیرین در اداره مدارس به سود نظام آموزش و پرورش است:«مشارکت خیرین در اداره مدارسی که خود ساخته‌اند ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است و این امر بر کیفیت آموزش و پرورش دانش‌آموزان تأثیر مطلوبی خواهد‌داشت.»
رئیس جامعه خیرین مدرسه‌ساز کشورهای حوزه خلیج‌فارس می‌گوید: مشورت و استفاده از نظرات خیرین در طول سال می‌تواند کار‌‌ساز باشد و نباید صرفا هر سال به یک جلسه مجمع خیرین بسنده شود.
تعیین خط‌مشی مدارس خارج از کشور
رئیس جامعه خیرین مدرسه‌ساز حوزه خلیج‌فارس در ادامه خواستار تعیین خط‌مشی آموزش و پرورش برای مدارس خارج از کشور می‌شود و می‌گوید: این خط‌مشی باید در قالب برنامه‌ای مدون و دراز‌مدت تهیه شود تا با تغییر وزیر و مدیران کل، همه چیز دستخوش تغییرات نشود.
فقیهی تصریح می‌کند: نگاه آموزش و پرورش به مدارس خارج از کشور، صرفا باید نگاه اثر بخش و کارایی باشد. وی از وزیر آموزش و پرورش تقاضا کرد تا در برنامه‌ریزی‌ها، به نیازهای دانش‌آموزان ایرانی در خارج از کشور توجه ویژه شود تا مدارس ایرانی از مدارس سایر کشورها عقب نمانند و بتوانند با آنها رقابت کنند.
رئیس جامعه خیرین حوزه خلیج‌فارس به نکته حساسی اشاره می‌کند و می‌گوید: «در انتخاب مدیران باید دقت شود، انتخاب مدیران قوی و توانمند در حوزه ستادی خارج از کشور و در مدارس ایرانی می‌تواند در پیشرفت امور فوق‌العاده مؤثر و مفید واقع شود.»
رئیس جامعه خیرین مدرسه‌ساز حوزه خلیج‌فارس اقدام آموزش و پرورش در تشویق و جذب انسان‌های نیکو‌‌‌‌کار و فرهنگ‌دوست مقیم خارج از کشور برای ساخت فضاهای آموزشی در ایران را اقدامی به‌جا و مؤثر دانست و در عین حال خواستار بازنگری در شیوه قدردانی از خیرین شد: «باید در نحوه جذب خیرین و سازماندهی آنان نیز بازنگری و از شیو‌ه‌های نوین، جذاب و ابتکاری استفاده شود.»
مدرسهسازی؛ بالاترین لذت
محمد‌تقی داورپناه خیری است که کار مدرسهسازی را از حدود 16 سال پیش شروع کرده‌است و بر این باور است که «هیچ لذتی در دنیا بالاتر از کار مدرسهسازی نیست. وقتی می‌بینم بچه‌ها درس می‌خوانند واقعا لذت می‌برم، با اینکه خودم بی‌سوادم.» او مدرسهسازی را وصیت پدر و از سوی دیگر تشویق و همراهی همسرش می‌داند.
پدر به او وصیت کرده که «هر وقت پولدار شدی مدرسه بساز.» داورپناه می‌گوید: هر وقت از سفر به اصفهان باز می‌گشتم همسرم می‌پرسید: «مدرسه ساختی»، با توجه به این 2نکته بود که از خدا درخواست کردم مرا در کار خیر مدرسهسازی کمک کند.داورپناه در معرفی خودش می‌گوید: من سواد ندارم، حتی نمی‌توانم اسم خودم را بنویسم.
از 5 سالگی چوپانی کرده‌ام. 9 ساله بودم که مادرم را از دست دادم. مدتی شاگرد گیوه‌‌دوزی بودم و سپس سنگ‌تراش شدم. مدتی هم با پادویی، کارگری و برف رو‌بی روزگار گذراندم.او می‌گوید: تا‌کنون بیش‌از 200مدرسه یک و دو طبقه ساخته و تحویل آموزش و پرورش داده‌ام و چون استان اصفهان دیگر به مدرسه نیاز ندارد تصمیم گرفتم در استان‌هایی مانند فارس و هرمزگان مدرسه بسازم.داورپناه خود را متعهد می‌داند تا پایان عمر در کار خیر مدرسهسازی مشارکتی فعال داشته‌باشد و یک هزار مدرسه بسازد.
«احسان»، نخستین مدرسه استثنایی دوبی
کارهای خیرین مدرسه‌ساز در ساخت و تجهیز فضاهای آموزشی مختص ایران نیست و در خارج نیز نمود دارد. مجتمع آموزشی استثنایی احسان در دوبی نمونه‌ای از این مشارکت و حس نوع‌دوستی است که با همت و مشارکت خیرین مدرسه‌ساز دوبی، تأسیس شده‌است.محمد‌شریف پیش‌داد، از خیرین مدرسه‌ساز دوبی از انگیزه خود برای ساخت مدرسه استثنایی احسان، نخستین مدرسه استثنایی خارج از کشور می‌گوید: من فرزندی کم‌توان ذهنی دارم. حدود 13سال پیش کار آموزش فرزندم را در مسجد امام حسین(ع) با کمک مربی شروع کردم که تنها 4ماه ادامه یافت و پس از آن با مربی جدید کار را در باشگاه ایرانیان ادامه دادیم.
آموزش خصوصی فرزندم به این دلیل بود که هیچ مدرسه‌ای در دوبی آموزش فرزندم را به‌عهده نمی‌گرفت.وی ادامه ماجرا را این‌گونه بیان می‌کند: سال 85 خانم فرزانه پیر‌بابایی که او هم فرزندی کم‌توان ذهنی دارد کار را ادامه داد تا اینکه با توجه به مشکلات پیش‌روی کودکان استثنایی تصمیم گرفتیم مدرسه‌ای برای آموزش این کودکان بنا کنیم.
پیش‌داد، با افتخار این جمله را بیان می‌کند: هیچ کشوری در دوبی برای دانش‌آموزان استثنایی مدرسه ندارد، تنها ایران است که برای دانش‌آموزان استثنایی مدرسه مخصوص دارد و از این بایت به‌خود می‌بالیم.
کودکان استثنایی دوبی هم‌اکنون در مجتمع آموزشی احسان در دوره‌های ابتدایی، راهنمایی و متوسطه به تحصیل مشغول هستند.
آموزش کودکان استثنایی دشوار اما شیرین
فرزانه پیر‌بابایی، از مؤسسین مجتمع احسان از آموزش کودکان استثنایی می‌گوید: «واقعا لذت می‌برم وقتی می‌بینم که از مشکلات خانواده‌ها و کودکان استثنایی کم شده و این کودکان هم مانند سایر کودکان می‌توانند درس بخوانند.»البته وی به دشواری آموزش نیز اشاره می‌کند؛ «حدود 3سال زمان لازم است تا به بچه‌ها آموزش دهیم روی صندلی بنشینند. نظم‌دهی به‌مراتب مهم‌تر از آموزش است.
وقتی بچه نظم را بیاموزد می‌تواند سر کلاس بنشیند.»خانم پیر‌بابایی، از ایجاد انگیزه در کودکان استثنایی و امید‌دادن به خانواده‌ها، به‌عنوان 2 گام اساسی در آموزش کودکان استثنایی یاد می‌کند.وی به نکته ظریفی اشاره می‌کند؛ «با عشق کار می‌کنیم و هرگز احساس خستگی نمی‌کنیم. حضور خیرین در مدرسه احسان در روحیه ما تأثیر مثبت می‌گذارد و به همین دلیل از خیرین درخواست می‌کنیم به مدرسه بیایند و از نزدیک بر آموزش کودکان استثنایی نظارت داشته‌باشند.»
هر که دارد هوس مدرسهسازی بسم الله
دکتر محمدرضا حافظی، رئیس جامعه خیرین مدرسه‌ساز کشور، بر این باور است که اگر همتی برای مدرسهسازی و قدرتی برای قرار دادن آجری در بنای رفیع فرهنگ و آموزش دارید، بسم‌الله.
جامعه خیرین مدرسه‌ساز کشور 11سال پیش با جمعی 9نفره کارشان را آغاز کردند و اکنون با 110هزار عضو، با عشق و علاقه مدرسه می‌سازند.
حافظی درباره مدرسهسازی توسط مردم می‌گوید: هر سال شاهد رشد صعودی ایثار خیرین مدرسه‌ساز نسبت به سال قبل هستیم. وی پیش بینی کرد با توجه به جمعیت خیرین که بیش از 100 هزار نفر است، تعهدات آنها نیز بالغ بر یک هزار میلیارد تومان شود.
حافظی مدیر موفقی است؛ نه به‌خاطر اینکه او و همراهانش تعداد زیادی مدرسه ساخته‌اند و نه به‌خاطر اینکه دامنه شهرت آنها به خارج از کشور رسیده و اکنون جمعی از متمکنین ایرانی دور از وطن، همکاری نزدیکی با جامعه خیرین دارند بلکه به‌خاطر موفقیت تحسین‌برانگیز او در جلب اعتماد کسانی که می‌خواهند پول‌شان در کار خیر هزینه شود.
موفق‌ترین استان کشور از نظر وضعیت مدرسه‌ها استان خراسان رضوی و محروم‌ترین آن خراسان شمالی است. اما با توجه به نسبت جمعیت و تعداد مدرسه‌های تخریبی و استیجاری، محروم‌ترین استان را می‌توان تهران و محروم‌ترین مناطق را منطقه‌های مرکزی شهر تهران معرفی کرد.
هر ایرانی یک آجر
حافظی می‌گوید: هر کسی حتی یک آجر هم برای مدرسهسازی بدهد می‌تواند عضو جامعه خیرین مدرسه‌ساز شود. راستی یک آجر چقدر می‌ارزد. اگر 70میلیون ایرانی هر ماه یک آجر بدهند چه تعداد مدرسه در کشور ساخته می‌شود.
اکنون بیش از 750خیر مدرسه‌ساز برون مرزی در کشورهای حاشیه خلیج‌فارس، اروپا و آمریکا فعالیت می‌کنند که در روز 9اردیبهشت با برگزاری همایش خیرین مدرسه‌ساز در دوبی از آنها تقدیر و تجلیل شد.
ایده ایرانی، الگوی جهانی
به گفته دکتر حافظی، ایرانیان که همواره در انجام کارهای خیر و عام‌المنفعه در طول تاریخ زبانزد جهانیان بوده‌اند، در امر خیر مدرسهسازی نیز پیشرو هستند و جامعه خیرین مدرسه‌ساز الگویی برای سایر کشورهاست.
به گفته وی، ترکیه با الگو‌برداری از این کار ایرانیان خیر و نیک‌اندیش می‌خواهد مجمع خیرین مدرسه‌ساز را در این کشور راه‌اندازی کند، البته چند کشور دیگر هم درصدد این کار هستند.
